/jargon

Bu repoda sizlere geliştiricilerin kullandığı ve yazılım ekosistemine ait kavramları açıklıyorum. Repo sürekli güncellenecektir.

İçindekiler:

Git

Git, yazılım geliştirme alanında kullanılan bir versiyon kontrol sistemi (VCS) aracıdır. Yazılım projelerindeki kodların geçmiş sürümlerini takip etme, değişiklikleri izleme ve gerektiğinde eski sürümlere geri dönme imkanı sağlar.

Git'in temel özellikleri şunlardır:

  • Dağıtık Yapı: Git, merkezi bir sunucuya bağlı değildir. Her geliştiricinin bilgisayarında kodların tamamının yer aldığı bir yerel depo (repository) bulunur. Bu sayede, internet bağlantısı olmadan da çalışmaya devam edebilirsiniz.
  • Versiyon Takibi: Git, kodların her değişikliği için bir "commit" oluşturur. Bu commit'lar, tarih ve mesaj gibi bilgilerle birlikte saklanır. Böylece, kodların zaman içinde nasıl değiştiğini takip edebilirsiniz.
  • Branching (Dallanma): Git, farklı özelliklere veya hataların düzeltilmesine yönelik olarak kod üzerinde aynı anda birden fazla değişiklik yapabilme imkanı sağlar. Bu değişiklikler "branch" (dal) olarak adlandırılır. Ana kod üzerinde hata yapmadan yeni özellikler denenebilir.
  • Merge (Birleştirme): Farklı branch'larda yapılan değişiklikleri birleştirme işlemine "merge" denir. Git, merge işlemini kolaylaştırıcı araçlar sunar.
  • Uzak Depolar (Remote Repositories): Git, genellikle GitHub, GitLab gibi platformlarda yer alan uzak depolar ile de çalışır. Bu sayede, ekipteki diğer geliştiricilerle kod paylaşımı ve ortak çalışma kolaylaştırılır.

Git'in faydaları:

  • Kod Geçmişini Takip: Git, kodların geçmiş sürümlerini takip etmeyi sağlar. Böylece, ihtiyaç duyulduğunda eski bir sürüme geri dönülebilir.
  • Ortak Çalışma: Git, birden fazla geliştiricinin aynı proje üzerinde birlikte çalışmasını kolaylaştırır.
  • Hata Düzeltme: Git, hataları kolayca bulup düzeltme imkanı sağlar. Yanlış bir commit'ı geri almak mümkündür.
  • Versiyon Kontrolü: Farklı versiyonlarda kod stabilitesini korumaya yardımcı olur.

Bug

Bir yazılımdaki hata veya kusurdur. Bu hatalar, yazılımın işlevini bozabilir veya beklenmedik davranışlara yol açabilir. Bug Çeşitleri:

  • Syntax error (Sözdizimi hatası): Bu en basit hata türüdür. Programın yazım kurallarına (syntax) aykırı olması durumunda oluşur. Örneğin, bir noktalı virgül eksikliği veya yanlış yazılmış bir anahtar kelime syntax error'a neden olabilir.
  • Logic error (Mantık hatası): Kod aslında çalışır durumda olabilir ancak programın mantığında bir hata varsa, yanlış sonuçlar üretebilir. Bu tür hataları bulmak daha zor olabilir.
  • Runtime error (Çalışma zamanı hatası): Program çalışırken oluşan hatalardır. Örneğin, programın erişmeye çalıştığı bir bellek alanı yoksa veya bir sayısal işlem hata ile karşılaşırsa çalışma zamanı hatası oluşabilir.

Debug

Kodda bulunan hataları düzeltmek için yapılan işleme debug (Hata Ayıklama) denir.
Debugging sürecinin genel adımları:

  1. Hatanın belirlenmesi: Programın beklenen şekilde çalışmadığını fark edersiniz. Hata mesajları varsa bunları inceleyin.
  2. Hatanın yeniden üretilmesi: Programı çalıştırarak hatayı tekrarlayın. Hata her zaman mı oluşuyor, yoksa belirli koşullarda mı oluşuyor?
  3. Debugger kullanımı: Bir debugger kullanarak programı adım adım çalıştırın. Değişkenlerin değerlerini izleyin ve hata nerede oluştuğunu belirlemeye çalışın.
  4. Hatanın düzeltilmesi: Hatanın nedenini bulduktan sonra, program kodunu düzeltin.
  5. Kodun test edilmesi: Programı tekrar test edin ve hatanın giderilip giderilmediğini kontrol edin. Gerekirse debugging döngüsüne geri dönün.

Syntax

Syntax (Söz Dizimi), bir programlama dilinin nasıl yazılması gerektiğini ve dilin nasıl yorumlanacağını belirleyen kurallarını ifade eder. Tıpkı bir dilde cümlelerin kurallarla oluşturulması gibi, programlamada da kodlar belirli syntax kurallarına göre yazılır. Farklı programlama dillerinin farklı syntaxları vardır. Örneğin:

Python'da girilen sayı'nın pozitif, negatif ya da sıfır olduğunu tespit eden kod:

# Python

firstNumber = int(input("Sayı Giriniz: "))
if firstNumber > 0:
    print(f"{firstNumber} pozitif bir sayıdır.")
elif firstNumber < 0:
    print(f"{firstNumber} negatif bir sayıdır")
else:
    print("Girilen sayı sıfırdır")

C++ girilen sayı'nın pozitif, negatif ya da sıfır olduğunu tespit eden kod:

// C++

#include <iostream>

int main() {
int firstNumber;
std::cout << "Sayı Giriniz: ";
std::cin >> firstNumber;

if (firstNumber > 0){
    std::cout << firstNumber << " pozitif bir sayıdır.";
}
else if(firstNumber < 0){
    std::cout << firstNumber << " negatif bir sayıdır.";
}
else{
    std::cout << "Girilen sayı sıfırdır";
}
    return 0;
}

Yukarıdaki 2 kod bloğu da birebir aynı işlevi yapmaktadır ama yazıldıkları diller dolayısıyla de syntaxları farklıdır. Mesela C++ da şart yapılarında else if syntax'ı kullanılırken Python'da elif syntax'ı kullanılır. Siz de yukarıdaki kodlara bakarak dillerin syntax farkını inceleyebilirsiniz.

Parametre

Fonksiyon çağrılırken parantez içinde yazılan değerlerdir. Bu değerler fonksiyonun işlevini yerine getirmesi için gerekli olan girdi (input) verileridir. Fonksiyonlar parametreleri kullanarak işlerini gerçekleştirir ve gerekirse bir sonuç (output) döndürebilir.

# Python

def topla(x, y):    # topla fonksiyonu parametre olarak x ve y değerlerini alır.
  """
  İki sayıyı toplar ve sonucu döndürür.
  """
  return x + y

sonuc = topla(5, 3)  # Burada x yerine 5 ve y yerine 3 parametre olarak gönderilir.
print(sonuc)  # Bu kod 8 yazdıracaktır.

Cache

Verileri geçici depolamak için kullanılan bir bellek alanıdır. Cache, daha yavaş bir kaynaktan veri okuma ihtiyacını azaltarak performansı artırır.

Cache, genellikle daha hızlı bir bellek (örneğin RAM) ile daha yavaş bir bellek (örneğin sabit disk sürücüsü) arasındaki aracı görevi görür. Sistem, bir veri parçasına erişmeye çalıştığında, önce cache'e bakar. Eğer veri cache'de bulunuyorsa, hızlı bir şekilde cache'den okunur. Eğer veri cache'de yoksa, o zaman yavaş olan ana bellekten (örneğin sabit disk) okunur ve aynı zamanda cache'e de kopyalanır. Böylece, bir daha aynı veriye ihtiyaç duyulduğunda, daha hızlı bir şekilde cache'den erişilebilir.

Cache'in Faydaları:

  • Hızlı performans: Cache, sıklıkla erişilen verileri depolayarak, bu verilerin daha hızlı bir şekilde okunmasını sağlar. Bu nedenle, özellikle web sayfaları, uygulamalar ve işletim sistemleri gibi sıklıkla aynı verilere erişen sistemlerde performans artışı sağlar.
  • Azaltılmış veri transferi: Cache, sıklıkla erişilen verileri depolayarak, bu verilerin ana bellekten (örneğin sabit disk) tekrar tekrar okunması ihtiyacını azaltır. Bu, özellikle veri transferi bant genişliği sınırlı olan durumlarda faydalıdır.

Cache Çeşitleri:

  • CPU cache: İşlemcinin içinde yer alan ve işlemci tarafından sıklıkla erişilen verileri depolamak için kullanılır.
  • Disk cache: Sabit disk sürücüsünde yer alan ve sıklıkla erişilen disk bloklarını depolamak için kullanılır.
  • Web cache: Web tarayıcılar ve web sunucularında bulunan cache'ler, sıklıkla ziyaret edilen web sayfalarının öğelerini (örneğin resimler, script dosyaları) depolamak için kullanılır.

Cache'in Dezavantajları:

  • Cache tutarsızlığı: Veri hem cache'de hem de ana bellekte tutuluyorsa, bunların senkron tutulması gerekir. Aksi takdirde, okunan veri güncel olmayabilir.
  • Cache boyutu: Cache sınırlı bir boyuta sahiptir. Bu nedenle, hangi verilerin cache'de tutulacağı konusunda strateji belirlemek gerekir.

Genel olarak, cache'in avantajları dezavantajlarından daha ağır basar. Cache kullanımı, bilgisayar sistemlerinin performansını önemli ölçüde artırır.

Overload

Overload (Aşırı Yükleme) birden fazla fonksiyonun veya operatörün aynı adla ancak farklı parametreler veya farklı geri dönüş değerleri ile tanımlanmasına izin veren bir özelliktir. Bu özellik, kodun daha okunabilir, anlaşılır ve esnek olmasını sağlar.

Fonksiyonlarda Aşırı Yükleme:

Fonksiyonlarda aşırı yükleme, aynı adlı fonksiyonların farklı sayıda veya türde parametre almasına izin verir. Bu sayede, aynı işlemi farklı veri türleri üzerinden gerçekleştirmek için farklı fonksiyonlar yazmak yerine tek bir fonksiyonu farklı parametrelerle kullanabilirsiniz.



def topla(a, b):
    """
    İki sayıyı toplar.
    """
    return a + b

def topla(a, b, c):
    """
    Üç sayıyı toplar.
    """
    return a + b + c

print(topla(2,3))    # topla fonksiyonu iki parametre aldığı için 1. topla fonksiyonunu çalıştırır.
print(topla(5,4,8))  # topla fonksiyonu üç parametre aldığı için 2. topla fonksiyonunu çalıştırır.

operatör overload

Operatör aşırı yüklemesi, bir operatörün (+, -, *, /, %) ve operatör fonksiyonunun (plus, minus, times, div, rem) farklı veri türleri için farklı anlamlar ve davranışlar tanımlamanıza olanak tanıyan bir özelliktir.

IDE

IDE (Integrated Development Environment) Tümleşik Geliştirme Ortamı olarak türkçeye çevrilebilir. IDE'lerin bazı temel özellikleri şunlardır:

  • Kod editörü: Kod yazmak ve düzenlemek için kullanılan metin editörüdür. Syntax highlighting (kod vurgulama), otomatik tamamlama ve kod katlama gibi özellikleri sayesinde kod yazmayı kolaylaştırır.
  • Derleyici veya Yorumlayıcı: Yazdığınız kodu çalıştırılabilir bir programa dönüştürür.
  • Debugger (Hata Ayıklama Aracı): Kodunuzda Bug olup olmadığını bulmanıza ve debugging yardımcı olur. Değişkenlerin değerlerini izleyebilir, programın adım adım nasıl çalıştığını görebilirsiniz.
  • Kod Tamamlama: Kod yazarken yazmaya başladığınız kelimeleri otomatik olarak tamamlama veya önerme özelliklerini içerir.
  • Sürüm Kontrol Sistemi Entegrasyonu: Git veya SVN gibi sürüm kontrol sistemleriyle entegre olarak çalışır. Bu sayede kodunuzun geçmiş sürümlerine erişebilir ve değişiklikleri takip edebilirsiniz.
  • Dokümantasyon Araçları: Yazdığınız kod için otomatik olarak dokümantasyon oluşturmanıza yardımcı olabilir.

SSH

SSH, açılımı Secure Shell olan, ağ hizmetlerini güvenli olmayan bir ağ üzerinden güvenli bir şekilde çalıştırmak için kullanılan bir kriptografik ağ protokolüdür. En bilinen kullanım alanı bilgisayar sistemlerine uzaktan oturum açmak içindir.

SSH'nin Faydaları:

  • Güvenlik: SSH, tüm iletişimi şifreleyerek kullanıcı adları, parolalar ve diğer hassas bilgilerin ele geçirilmesini engeller.
  • Uzaktan Erişim: SSH, herhangi bir yerden bir bilgisayara veya sunucuya güvenli bir şekilde bağlanmanızı sağlar.
  • Çok Yönlülük: SSH, dosya aktarımı, port yönlendirme ve daha fazlası gibi çeşitli amaçlar için kullanılabilir.

SSH Nasıl Çalışır?

SSH, bir SSH istemcisini bir SSH sunucusuna bağlayarak istemci-sunucu mimarisi çerçevesinde güvenli bir kanal oluşturur. Bağlantı kurulduğunda, tüm iletişim şifrelenir ve kimlik doğrulanması yapılır.

Yaygın SSH Kullanımları:

  • Uzaktan Komut Satırı Girişi: Bir bilgisayara veya sunucuya uzaktan bağlanmak ve terminal komutları çalıştırmak için.
  • Dosya Aktarımı: Bilgisayarlar arasında güvenli bir şekilde dosya kopyalamak için.
  • Port Yönlendirme: Bir bilgisayarda çalışan bir hizmete uzaktan erişmek için.
  • Güvenli Tunneling: Güvenli olmayan bir ağ üzerinden güvenli bir bağlantı kurmak için.

SSH Hakkında Ek Bilgiler:

  • Varsayılan SSH bağlantı noktası 22'dir.
  • OpenSSH, en popüler SSH uygulama paketidir.
  • SSH anahtarları, parolasız kimlik doğrulama için kullanılabilir.
  • SSH, birçok işletim sistemi tarafından desteklenmektedir.

Umarım bu bilgiler SSH hakkında genel bir fikir vermiştir.

SSH hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, lütfen aşağıdaki kaynaklara bakın:

Technical Debt

Technical Debt (teknik borç) "koddaki çalışan bir yeri herhangi bir açıdan daha iyi(daha optimize, daha hızlı vb.) yazabilirim ama birtakım koşullar buna izin vermiyor" durumudur. Bu birtakım koşullar zaman yetmemesi, kaynak yetmemesi gibi her türlü koşul olabileceği gibi bazı durumlarda bilinçli olarak da teknik borç bırakılabilir.

Code Smell

Yazılan koda bakıldığında daha iyisini de yazabileceğinin düşünülmesi durumudur. tekrarlanan kod satırlarıyla karşılaşılması gibi durumlarda code smell durumu olabilir.

Shadow Naming

shadow naming genellikle bir değişken, sınıf, veya fonksiyon isminin başka bir değişken, sınıf, veya fonksiyon ismiyle örtüşmesi durumunu ifade eder. Bu örtüşme genellikle aynı kapsam içinde (örneğin, aynı blokta, aynı sınıfta) gerçekleşir. Örtüşen isimler birbirlerini gizler (gölgelendirir) ve bu durum programın beklenmedik davranışlarına sebep olabilir.

JVM Diller

JVM diller Java,Kotlin, Scala ve Groovy dilleridir. Bu dillerde yazılan kodlar çalıştırıldığında IDE tarafondan byte code denilen bir dile çevrilir. Byte code'a çevrildikten sonra JVM (Java Virtual Machine) dediğimiz ve byte code'u bilgisayarın anlayacağı "bilgisayar diline" dönüştüren sistem çalışır. Yani yazdığımız kod direkt olarak bilgisayar diline dönüşmez (C, C++ gibi low level dillerde yazılan kod direkt bilgisayar koduna dönüşür.) ara bir işlemden (byte code'a dönüştürme) geçer. Örnek vermek gerekirse; Java'da kullanıcıdan sayı isteyip sayının karesinin 20 katını alan bir kod yazdığınızı düşünün. IDE kodu ilk başta byte code'a çevirir. Byte code JVM tarafından okunur ve makine diline dönüştürülür. Aynı amaçta bir Kotlin kodu yazdığımızda da ilk başta byte code'a çevrilir ve bu byte code ilk olarak yazdığımız java kodunun byte code'u ile aynıdır. Byte code'una bakılarak JVM diller birbirine çevrilebilir. Bu durum diller arasında esneklik yaratır.

Stand Alone Fonksiyonlar

Stand alone fonksiyonlar, herhangi bir uygulamaya veya kütüphaneye bağlı olmadan çalışabilen fonksiyonlardır.

# Python

def hesapla_kare(x):
  """
  Bir sayının karesini hesaplar.

  Args:
      x: Karesi hesaplanacak sayı.

  Returns:
      x'in karesi.
  """
  return x * x

# Fonksiyonu kullanma
sayi = 5
kare = hesapla_kare(sayi)
print(f"{sayi} sayısının karesi: {kare}")

Native - Cross Platform Development

Native development (yerel uygulama geliştirme), programın belirli bir cihazın işletim sistemi için özel olarak geliştirildiği bir yaklaşımı ifade eder. Cross-platform development (Çapraz platform geliştirme), tek bir kod kaynağı kullanılarak farklı platformlarda çalışabilen mobil uygulamalar geliştirme yaklaşımıdır.

Best Practise

Bir işi yapmak için çeşitli yöntemler olabilir. "Best practice" ise bu yöntemler arasından genel olarak kabul görmüş en etkili ve verimli olan yöntemi ifade eder. Yazılım geliştirmede best practice, yazılımı daha etkili, güvenilir, okunabilir, sürdürülebilir ve bakımı kolay hale getirmek için benimsenilen bir dizi yöntem ve ilke anlamına gelir. Yazılım geliştirmede bazı önemli best practice'ler şunlardır: Kod okunabilirliği, Modülerlik (kodun fonksiyonlara ayrılabilirliği), Kod tekrarından kaçınma, Hata yönetimi, Birim testleri, Sürüm kontrolü, Belgeleme.

Paralel Programlama

Paralel programlama, birden fazla işlemci veya hesaplama kaynağını kullanarak bir problemi daha hızlı çözmek için tasarlanmış bir programlama yöntemidir. Bir işi yapan iş birimleri arttıkça iş daha hızlı biter. Örnek vermek gerekirse bir görevi işlemcinin 1 çekirdeğinin %60 ının yapması ile işin iki çekirdeğe ayrılıp %30 %30 olarak iki çekirdeğe ayrılması arasında performans açısından iyileşme vardır.

Client - Client Side Development

Client kavramı ağdaki bir sunucuya bağlanarak hizmet almayı ifade eder. Client cihazlar bilgisayar, mobil cihaz, yazılım vb olabilirler. Clientler sunucuya istekte bulunur (login bilgilerini sunucuya göndermek), sunucudan gelen verileri işler (sunucudan gelen yanıta göre sonraki ekrana geçmek ya da bilgileri tekrar sormak) ve gönderilebilecek yeni istekler için sunucu ile iletişim halinde bulunurlar.

Client Side Development yaklaşımları:

1. Sunucu-İstemci Veri İletişimi:

Bu yaklaşımda, client-side program sunucudan veri alır, bu veriyi işler ve kullanıcının tarayıcısında görüntüler. bu yaklaşımda sunucu sadece veri sağlar ve işleme client-side programda gerçekleşir.

  • Örnekler:
    • Haber siteleri: Sunucuda saklanan haber verilerini alıp, tarayıcıda dinamik bir şekilde listeleyen web siteleri.
    • E-ticaret siteleri: Ürün bilgilerini sunucudan alıp, kullanıcıların tarayıcılarında ürün sayfaları oluşturan siteler.

2. Sunucu Tarafı İşleme ve Geri Dönüş:

Bu yaklaşımda, client-side program sunucuya veri gönderir, sunucu verileri işler ve sonucu client-side programa geri gönderir. Client-side program bu sonucu kullanarak sayfayı günceller veya kullanıcıya sunar.

  • Örnekler:
    • Kullanıcı oturum açma formları: Giriş bilgilerini sunucuya gönderen ve sunucudan doğrulama sonucunu alan web formları.
    • Anket sistemleri: Kullanıcıların anket yanıtlarını sunucuya gönderen ve sunucudan anket sonuçlarını gösteren web uygulamaları.

Her iki yaklaşımda da client-side program, sunucudan veri alır ve kullanıcının tarayıcısında işler.

Sunucu tarafı işleme ve geri dönüşte,

Hangi yaklaşımın kullanılacağı, projenin gereksinimlerine bağlıdır.

  • Sunucu-istemci veri iletişimi, basit veri görüntüleme ve güncelleme işlemleri için uygun olabilir.
  • Sunucu tarafı işleme ve geri dönüş, daha karmaşık veri işleme, doğrulama ve güvenlik gibi işlemler için daha uygundur.

Önemli not: Client-side programlar, sunucudan veri alırken her zaman güvenlik önlemleri almalıdır.

  • Sunucu tarafında veri doğrulama ve kimlik doğrulama gibi mekanizmalar kullanılmalıdır.
  • Veriler, güvenli bir şekilde (örneğin HTTPS) iletilmelidir.
  • Kullanıcı girişi, XSS (Cross-Site Scripting) gibi saldırılara karşı korunmalıdır.

Backend

Backend, bir web sitesinin veya uygulamanın kullanıcı arayüzünden (front-end) ayrı olan ve sunucuda çalışan kısmıdır. Veri tabanı yönetimi, sunucu tarafı mantığı ve iş işleme gibi görevlerden sorumludur. NodeJs, C#(ASP.NET), PHP, Java gibi diller kullanılır.

Frontend

Frontend, bir web sitesinin veya uygulamanın kullanıcının gördüğü ve direkt olarak etkileşimde bulunduğu kısmıdır. Frontend genelde HTML (Programlama dili değil işaretleme dilidir), CSS ve JavaScript ile yazılır. Ek olarak Figma, Sketch gibi IU/UX tasarım araçları da kullanılır.

Immutable - Mutable Variables

Explicit - Inplicit

Type Inference

Bir değişken tipinin eşitliğin sağ tarafındaki değere bakarak belirlenmesi işlemine type inference denir. Eğer sayısal değerler için verilen değer integer değer aralığının (-2^31 , +2^31) içinde ise type inference integer değeri atar. aralığın dışında ise long veri tipi belirlenir.

Type Conversion

Explicit Type Conversion - Inplicit Type Conversion

explicit type conversion örtülü bir şekilde tip dönüşümü yapmaktır.

// Java

val number: Int = (Int)3L
// Bu kodda 3L ifadesi long bir değer (3.0) ve "(Int)" fonksiyonu ile bu long değeri integer bir değere dönüştürüp
// integer bir değere atayabildik. Bu bir explicit type conversion örneğidir.


int ıntValue = 3
double doubleValue = 3.0
float floatValue = 3.0
long longValue = 3
short shortValue = 3
byte byteValue = 3

static void getValue(int value){
pass
}

// getValue fonksyionuna parametre olarak yukarıda tanımladığımız bütün değerler gelebilir.
// Java bu değerleri otomatik olarak int'e dönüştürür. (explicit type conversion)

inplicit type conversion

Pimitif tip, referans tip ve Nullable

Boxed Unboxed Veri Tutma

Unsigned Tipler

Smart Casting

Crash

Dummy Data

Deadlock Problem

iki veya daha fazla işlemin karşılıklı olarak birbirlerinin kilitlediği kaynaklara erişmek istemesiyle oluşur. Her iki işlem de sürekli birbirlerini beklediği için sistem kaynakları olumsuz yönde etkilenir.

Edge Case

Bottlenack

Pitfall

Defansive Programming

Deprecated

Garbage Collector

Row String

Extention Function

Infix Function

Infix fonksiyonlar, bazı programlama dillerinde, belirli operatörlerle ilgili kodları daha okunabilir ve sezgisel hale getirmek için tasarlanmış özel bir fonksiyon türüdür.

Infix fonksiyonlar nasıl çalışır:

  • Bir infix fonksiyon, dönüş türünden önce infix anahtar kelimesiyle tanımlanır.
  • Fonksiyonun yalnızca bir parametresi olabilir.
  • Fonksiyon adı, fonksiyon çağrılırken operantlar(+, -, *, / gibi) arasında yerleştirilir.

Örneğin, Kotlin'de artı işareti (+), toplama ve dize birleştirme için kullanılabilen aşırı yüklenmiş bir operatördür. Normalde ekleme için şöyle kullanılır:

val number1 = 5
val number2 = 10
val sum = number1 + number2

println(sum) // Çıktı: 15

Infix fonksiyonlarla bu kodu daha doğal bir dil ifadesine benzeyecek şekilde yeniden yazabiliriz:

fun sum(a: Int, b: Int) = a + b

val number1 = 5
val number2 = 10
val sum = number1 sum number2

println(sum) // Çıktı: 15

Bu örnekte, sum fonksiyonu bir infix fonksiyon olarak tanımlanır. Fonksiyon adı sum'un operantlar number1 ve number2 arasında nasıl yerleştirildiğine dikkat edin. Bu, kodu daha okunabilir hale getirir ve matematiksel bir denklemi andırır.

Infix fonksiyonlar kullanmanın faydaları:

  • Geliştirilmiş okunabilirlik: Infix fonksiyonlar, operatörlerle ilgili kodları, özellikle matematiksel işlemler veya doğal dili taklit eden işlemler için daha okunabilir ve anlaşılır hale getirebilir.
  • Tutarlılık: Infix fonksiyonlar, aşırı yüklenmiş operatörlerle uğraşırken kod tabanınızda tutarlılığı korumaya yardımcı olabilir.

Infix fonksiyonlar kullanırken dikkat edilmesi gerekenler:

  • Infix fonksiyonlar, aşırı kullanıldığında veya karmaşık ifadelerde kullanıldığında kodun daha az okunabilir hale gelmesine neden olabilir.
  • Infix fonksiyonlar tüm operatörler için uygun olmayabilir.

Genel olarak, infix fonksiyonlar, belirli durumlarda kod okunabilirliğini ve sürdürülebilirliğini geliştirmek için güçlü bir araç olabilir. Ancak, bunları bilinçli bir şekilde kullanmak ve belirli bir bağlamda gerçekten netlik sağlayıp sağlamadıklarını göz önünde bulundurmak önemlidir.

API (Application Program interface)

Uygulama Programlama Araüyüz demektir. Farklı yazılımların birbirleriyle iletişim kurmasına ve bilgi paylaşmasına olanak tanıyan bir dizi kural ve tanımlamadır.

Indent

Kodda satırın solunun sayfanın sonuna uzaklığını ifade eden terimdir. Genelde 1 tab (4 boşluk) indent verilir.

for (int=5 ; i<=100; i++){
    if (i == 20){   // indet1
        print("20 ye ulaştınız.") //indent2
    }
}

Scrum Metodolojisi

Scrum, projelere esneklik ve uyumluluk kazandırarak hızlı ve yüksek kaliteli ürün geliştirmeyi amaçlayan bir Agile (çevik yazılım geliştirme) metodolojidir.

  • Kısa ve tekrarlayan döngüler: Scrum, sprint adı verilen kısa ve tekrarlayan döngüler halinde çalışır.
  • Kendi kendini organize eden ekipler: Scrum, ekiplerin kendi kendini organize etmesine ve nasıl çalışacağını kendisinin belirlemesine olanak tanır.
  • Ürün odaklılık: Scrum, ürünün geliştirilmesine ve müşterinin ihtiyaçlarını karşılamasına odaklanır.
  • Şeffaflık: Scrum, tüm paydaşların projenin ilerlemesini takip edebilmeleri için şeffaf bir çalışma ortamı sağlar.
  • Uyarlanabilirlik: Scrum, değişen ihtiyaçlara ve koşullara hızlı bir şekilde uyum sağlayabilir.

Sprint

Kısa ve sabit zaman dilimleri içerisinde tamamlanması planlanan iş kümelerini ifade eder.

Sprintlerin temel özellikleri:

  • Sabit sürelidir: Sprint'lerin süresi önceden belirlenir ve genellikle değiştirilmez. Bu, zaman yönetimini ve öngörülebilirliği sağlar.
  • Odaklıdır: Her sprint'te, product backlog'dan seçilen belirli bir iş kümesi üzerinde çalışılır. Bu, ekibin odaklanmasını ve sprint hedeflerine ulaşma ihtimalini artırır.
  • Takımdır: Sprint'ler boyunca Scrum ekibi birlikte çalışır. Her gün kısa bir scrum toplantısı yapılarak sprintin durumu değerlendirilir ve sorunlar çözülür.
  • Teslim odaklıdır: Sprint sonunda, potansiyel olarak kullanılabilir bir ürün artımenti (product increment) ortaya çıkarılmalıdır. Bu artıment, sprint boyunca tamamlanan işlerin çalışır bir parçasıdır.

Product Increment

Bir sprint süresince tamamlanan ve kullanılabilir potansiyeli olan bir ürün parçasıdır. Product increment'in temel özellikleri:

  • Potansiyel olarak kullanılabilir: Product increment, müşteriler veya kullanıcılar tarafından test edilebilecek ve geri bildirim alınabilecek durumda olmalıdır.
  • Ürüne değer katar: Her sprint sonunda ortaya çıkan product increment, ürünün değerini artırır ve kullanılabilirliğini genişletir.
  • Şeffaflık sağlar: Product increment, projenin ilerlemesini ve sprint hedeflerinin ne kadarının tamamlandığını gösteren somut bir kanıt niteliğindedir.
  • Uyarlanabilir: Scrum metodolojisinin temel ilkelerinden biri olan uyarlanabilirliği destekler. Sprint sonunda elde edilen product increment, değişen ihtiyaçlara veya geri bildirimlere göre sonraki sprintlerde güncellenebilir ve geliştirilebilir.

Product increment'in faydaları:

  • Hızlı geri bildirim: Sprint sonunda ortaya çıkan product increment sayesinde, müşterilerden ve kullanıcılardan erken aşamada geri bildirim almak mümkündür. Bu geri bildirimler, sonraki sprintlerde ürünün daha doğru bir şekilde geliştirilmesine yardımcı olur.
  • Motivasyon: Scrum ekibi, sprint sonunda çalışan bir ürün artımenti ortaya koyarak motivasyonlarını ve iş tatminlerini artırabilir.
  • Risk yönetimi: Sprint sonunda elde edilen product increment, potansiyel sorunların veya hataların erken tespit edilmesine ve çözülmesine yardımcı olur.
  • Şeffaf proje yönetimi: Product increment, projenin ilerlemesini şeffaf bir şekilde ortaya koyarak tüm paydaşımların proje durumunu takip etmelerini sağlar.

Product increment nasıl oluşturulur:

  • Sprint boyunca Scrum ekibi, product backlog'dan seçilen user story'ler ("kullanıcı nasıl yapardı" diye düşünmek) üzerinde çalışır.
  • Sprint sonunda, tamamlanan user story'lerden oluşan bir bütün, product increment'i oluşturur.
  • Product increment, test edildikten ve onaylandıktan sonra kullanıma sunulabilir veya bir sonraki sprintte geliştirilmeye devam edilebilir.

Product Backlog

Aigle metodolojilerinde yapılması gereken tüm işlerin önceliklendirildiği bir listedir. Bu liste, bir nevi ürünün yapılacaklar listesidir ve ürünün geliştirilmesi boyunca sürekli olarak güncellenir.

Grooming Meeting

Ürünü hazırlarken çalışılan aşama bittikten sonra diğer aşamada nasıl bir yol izleneceğini planlamak, işlem önceliklerini belirlemek , product backlog güncellemesi yapmak gibi ön hazırlıklar için yapılan toplantılardır. Grooming Meeting'lere "Sprint planlama toplantısı" da denir.