Temel Linux Komutları

Başlıklar:

Dosya İşlemleri

Dosyaları listeler:

$ ls

Gizli dosyalar dahil dosyaları listeler:

$ ls -al

Ev dizinine geçis yapar:

$ cd

Mevcut dizini gösterir:

$ pwd

belirtilen isimde dizin oluşturur:

$ mkdir dizin

dosya siler:

$ rm dosya

belirtilen dizini siler:

$ rm -r dizin

belirtilen dosyayı silmeye zorlar:

$ rm -f file

belirtilen dizini silmeye zorlar:

$ rm -rf dizin

dosya1'i dosya2'ye kopyalar:

$ cp dosya1 dosya2

dizin1'i dizin2'ye kopyalar; dizin2 yoksa oluşturur:

$ cp -r dizin1 dizin2

dosya1'in adını dosya2 yapar:

$ mv dosya1 dosya2

belirtilen dosyaya sembolik bağ oluşturur:

$ ln -s dosya bağ

boş dosya oluşturur:

$ touch dosya

dosyaya girdi yönlendirir:

$ cat > dosya

dosyanın çıktısını sayfalayarak gösterir:

$ more dosya

Dosyanın ilk 10 satırını gösterir:

$ head dosya

Dosyanın son 10 satırını gösterir:

$ tail dosya

Dosyanın son 10 satırını eşzamanlı olarak gösterir:

$ tail -f dosya

Süreç(Process) Yönetimi

aktif süreçleri gösterir:

$ ps

tüm süreçleri gösterir:

$ top

belirtilen süreci sonlandırır:

$ kill pid

belirtilen tüm süreçleri sonlandırır:

$ killall proc

durdurulmuş işlemi arkaplanda yapmaya devam eder:

$ bg

arkaplandaki içi ön plana getirir:

$ fg

n numaralı işi ön plana getirir:

$ fg n

Dosya İzinleri

belirtilen dosyanın izinlerini rakamsal olarak değiştirmeye yarar. Her rakam kullanıcı, gurup ve diğerlerini ifade eder ve 3 hanede kullanılır

4 - okuma(r)
2 - yazma(w)
1 - çalıştırma(x):

$ chmod RAKAM dosya

read- write, execute for all:

$ chmod 777

rwx for owner, rx for group and world:

$ chmod 755

Daha fazla seçenek için:

$ man chmod

SSH

belirtilen makinaya bağlanır:

$ ssh kullanici@sunucu

belirtilen sunucuya belirtilen porttan bağlanır:

$ ssh -p PORT_NUMARASI kullanici@sunucu

parolasız giriş için ssh anahtarını belirtilen sunucuya kopyalar:

$ ssh-copy-id kullanici@sunucu

Arama

belirtilen dosyalarda ifadeyi arar:

$ grep ifade dosya

belirtilen dosyalarda ifadeyi özyineli aratır:

$ grep -r ifade dir

komutun çıksında ifadeyi aratır:

$ komut | grep ifade

belirtilen dosyayı aratır:

$ locate dosya

Sistem Bilgileri

mevcut saat ve tarihi gösterir:

$ date

içinde bulunan ayın takvimini gösterir:

$ cal

sistemin açık kalma süresini gösterir:

$ uptime

sistemle ilgili özet bilgileri verir:

$ w

giriş yapan kullanıcıyı gösterir:

$ whoami

kullanıcı hakkında bilgi verir:

$ finger kullanıcı

çekirdek bilgisini gösterir:

$ uname -a

işlemci bilgisini gösterir:

$ cat /proc/cpuinfo

RAM bilgisini gösterir:

$ cat /proc/meminfo

belirtilen komutun kullanım klavuzu:

$ man komut

disk kullanımını gösterir:

$ df

dizinin kullandığı disk alanını gösterir:

$ du

kullanılan RAM bilgisini gösterir:

$ free

uygulama yolunu gösterir:

$ whereis uygulama

uygulamanın tam yolunu gösterir:

$ which uygulama

Sıkıştırma İşlemleri

dosyayı içeren bir tar arşivi oluşturur:

$ tar cf dosya.tar dosya

dosya.tar içinde dosyaları açar:

$ tar xf dosya.tar

sıkıştırılmış tar arşivi oluşturur(gzip):

$ tar cf dosya.tar.gz dosya

sıkıştırılmış arşivi açar:

$ tar xf dosya.tar.gz

Sıkıştırılmış tar arşivi oluşturur(bzip2):

$ tar cf dosya.tar.bz2

arşivi açar:

$ tar xf dosya.tar.bz2

dosyayı sıkıştırır ve uzntısını .gz yapar:

$ gzip dosya

sıkıştırılmıs dosyayı açar:

$ gzip -d dosya.gz

Ağ

Hedefe ping atar ve sonuşları gösterir:

$ ping hedef

belirtilen alan adının kayıt bilgilerini gösterir:

$ whois domain

belirtilen alan adının DNS bilgilerini gösterir:

$ dig domain

PTR kaydını gösterir:

$ dig -x host

dosya indirir:

$ wget file

durdurulmuş indirmeye devam eder:

$ wget -c file

Yazılım Derleme/Kurma

Kaynaktan paket derleme:

$ ./configure --prefix=/usr
$ make
$ make install

belirtilen paketi kurar:

$ pisi it paket

belirtilen paketi kaldırır:

$ pisi rm paket

Klavye Kısa Yolları

Komutu durdurur, sona erdirir:

 Ctrl+C

komutu durdurur, devam etmek için fg, arkaplanda devam etmek için bg kullanılır:

 Ctrl+Z

konsol oturumundan çıkış yapar:

 Ctrl+D

mevcut satırdan bir kelime siler:

 Ctrl+W

İmlecin solundaki tüm karakterleri siler:

 Ctrl+U

Komut geçmişinde arama yapar:

 Ctrl+R

Son verilen komutu tekrarlar:

!!

enlicayomer/Linux_Command