Adopto de abugida skrib-sistemo por skribi tekstojn en Esperanto.
Esperanto-Balia - estas transliterado de Esperanto per abugido bazita je la Baliaj signoj. Abugido estas skribsistemo, en kiu signo reprezentas konsonanton kun defaŭlta vokalo (kutime 'a') kaj la aliaj vokaloj indikiĝas per modifoj de la baza signo.
La silaboj transliteriĝas per la sekvaj modifiloj:
e | i | o | u |
---|---|---|---|
ᬾ | ᬶ | ᬹ | ᬸ |
Ekzemploj kun N ka D:
na | ne | ni | no | nu |
---|---|---|---|---|
ᬦ | ᬦᬾ | ᬦᬶ | ᬦᬹ | ᬦᬸ |
da | de | di | do | du |
---|---|---|---|---|
ᬤ | ᬤᬾ | ᬤᬶ | ᬤᬹ | ᬤᬸ |
La ceteraj konsonantoj:
ba | ca | ĉa | da | fa | ga | ĝa | ha | ĥa | ja | ĵa |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ᬩ | ᬙ | ᬘ | ᬤ | ᬗ | ᬕ | ᬚ | ᬳ | ᬖ | ᬬ | ᬟ |
ka | la | ma | na | pa | ra | sa | ŝa | ta | va | za |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ᬓ | ᬮ | ᬫ | ᬦ | ᬧ | ᬭ | ᬲ | ᬱ | ᬢ | ᬯ | ᬞ |
La silabo, kiu komenciĝas per vokalo estas markata per speciala signo ᬠ:
a | e | i | o | u |
---|---|---|---|---|
ᬠ | ᬠᬾ | ᬠᬶ | ᬠᬹ | ᬠᬸ |
En silabo post la vokalo povas aperi modifilo:
-ŭ | -s | -n | -j | -r | -l |
---|---|---|---|---|---|
ᭂ | ᬵ | ᬄ | ᬂ | ᬃ | ᬺ |
Ekzemploj:
naŭ | estas | nin | nia | niaj | ajn | nur | nul |
---|---|---|---|---|---|---|---|
ᬦᭂ | ᬠᭀᬢᬵ | ᬦᬶᬄ | ᬦᬶᬠ | ᬦᬶᬠᬂ | ᬠᬂᬄ | ᬦᬸᬃ | ᬦᬸᬺ |
Fine de la silabo povas aperi konsonanto, kiu ne estas modifilo. Ĝi estas markata kiel silabo-sen-vokalo per signo ᬴: nek = ᬦᬾᬓ᬴.
Du konsonantoj apude povas kuniĝi je ligaturo, la iom simpligita formo de la dua estas skribata sub la unua (aŭ apude).
ambaŭ | akcio | fremda | emfazi | nostalgio | budĝeto | flughaveno | alĥemio | objekto |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ᬠᬫ᭄ᬩᭂ | ᬠᬓ᭄ᬙᬶᬠᬹ | ᬗ᭄ᬭᬾᬫ᭄ᬤ | ᬠᬾᬫ᭄ᬗᬞᬶ | ᬦᬹᬵᬢᬺᬕᬶᬠᬹ | ᬩᬸᬤ᭄ᬚᬾᬢᬹ | ᬗ᭄ᬮᬸᬕ᭄ᬳᬯᬾᬦᬹ | ᬠᬺᬖᬾᬫᬶᬠᬹ | ᬠᬹᬩ᭄ᬬᬾᬓ᭄ᬢᬹ |
elĵeti | ekkoni | tegmento | regno | tempo | proksima | nomŝanĝo | akvo | edzo |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ᬠᬾᬺᬟᬾᬢᬶ | ᬠᬾᬓ᭄ᬓᬹᬦᬶ | ᬢᬾᬕ᭄ᬫᬾᬄᬢᬹ | ᬭᬾᬕ᭄ᬦᬹ | ᬢᬾᬫ᭄ᬧᬹ | ᬧ᭄ᬭᬹᬓ᭄ᬲᬶᬫ | ᬦᬹᬫ᭄ᬱᬄᬚᬹ | ᬠᬓ᭄ᬯᬹ | ᬠᬾᬤ᭄ᬞᬹ |
Per ligaturoj kaj silaboj sen vokalo oni povas skribi vortojn kun pluraj konsonantoj apude:
- dekstra = ᬤᬾ ᬓ᭄ᬲ᬴ ᬢ᭄ᬭ = de ks* tra,
- fremdlingva = ᬗ᭄ᬭᬾ ᬫ᭄ᬤ᬴ ᬮᬶᬄ ᬕ᭄ᬯ = fre md* lin gva.
- flankstrato = ᬗ᭄ᬮᬄ ᬓ᭄ᬲ᬴ ᬢ᭄ᬭ ᬢᬹ = flan ks* tra to.
Artefarita vorto, kiu ilustras ĉiujn vokalojn kaj ĉiujn modifilojn:
tut'malĉirkaŭkreskojn = ᬢᬸᬢ᬴ᬫᬺᬘᬶᬃᬓᭂᬓ᭄ᬭᭀᬓᬹᬂᬄ.